رعایت نمودن استاندارد ها و پیروی از قوانین تعیین شده در حوزه ی سیم کشی ساختمان تا چه حد مهم است و باعث کاهش دادن ریسک به وجود آمدن خسارات خواهد شد. در این مطلب نیز برخی از نکات مهم و ضروری که در این زمینه باید به طور کامل مورد توجه برقکاران قرار بگیرد، بیان شده که امیدواریم برایتان سودمند واقع شود.
چرا تاکید می کنیم که برای سیم کشی الکتریکی حتما مطابق با آیین نامه های اجرایی و قوانین عمل کنید؛ زیرا حفظ امنیت یک ساختمان بسیار اهمیت دارد، از این لحاظ که تمامی امور در نهایت صحت و درستی انجام شوند، از تجهیزات استاندارد استفاده شود، زمینه ی به وجود آمدن خسارت و خطراتی نظیر آتش سوزی کاهش یابد و همچنین سلامت و ایمنی شخص برقکار در هنگام کار تضمین گردد. یکی دیگر از مزایای توجه به نکات کلیدی سیم کشی ساختمان این است که در صورت به وجود آمدن یک مشکل، بتوان به راحتی سیستم را ارزیابی و عیب یابی نمود و در کوتاه ترین زمان و با کم ترین میزان هزینه آن نقص ایجاد شده را بر طرف کرد؛ پس اولین نکته ی مطرح شده در خصوص برق کشی ساختمان ها پیروی از اصول و قواعد است.
تا چه حد از نکات کلیدی و مهم سیم کشی و برق کشی ساختمان مطلع هستید؟
قطعا از یک شخص عادی که هیچ زمینه ی کاری مشترکی با این حرفه ندارد، انتظار نمی رود که از قوانین و نکات مهم مطلع باشد اما اگر برقکار هستید و یا در این زمینه می خواهید مشغول به کار شوید، از خود بپرسید که تا چه حد از موارد مهم و اساسی برای برقکاری ساختمان آگاه هستید؟
آیا می دانید که قرارگیری کلید ها و پریز ها در آشپزخانه و پذیرایی ساختمان چگونه باید باشد؟
- به جهت تامین روشنایی لازم برای این محیط، کلید ها باید در ورودی آشپزخانه قرار گیرند و سهولت دسترسی به کلید ها به ویژه در شب اهمیت پیدا می کند.
- برای اتصال فندک سر خود اجاق گاز به برق، باید پریز برق را پایین تر از سطح گاز قرار داد تا هیچ گونه تماسی با شعله نداشته باشد.
- یکی از نکات کلیدی سیم کشی آشپزخانه ساختمان این است که از قرار دادن پریز برق در قسمتی که برای ماشین ظرفشویی تعیین شده، خود داری شود؛ زیرا احتمال وقوع حادثه، اتصال کوتاه و حتی آتش سوزی وجود دارد.
- کلید های مربوط به روشن کردن هالوژن های سقف و آرگ از کلید مربوط به روشنایی اصلی این محیط متفاوت باشد؛ زیرا استفاده از هالوژن در موارد خاصی کاربرد دارد.
- از جمله نکات مهم برای برق کشی بخش پذیرایی منازل مسکونی، استفاده از جعبه فیوز است که به عنوان جدید ترین، ایمن ترین و متداول ترین روش سیم کشی ساختمان توصیه می شود و در خصوص پذیرایی لازم است که در بخش های مختلف محیط، کلید ها و پریز های متفاوت با کاربری های متعدد را در نظر گرفت که از هر کدام به دیگری با استفاده از سیم هایی با قطر 2.5 سیم کشی انجام گردد و در نهایت کل کار به جعبه فیوز منتهی شود.
مراحل لازم برای برق کشی ساختمان و نصب کلید و پریزها بر روی دیوار چیست؟
- تهیه ی نقشه: با استفاده از یک نقشه ی دقیق شخص برقکار می تواند با سرعت و دقت بیشتری کار را به انجام رساند و لازم است که یک نقشه ی الکتریکال، بر اساس استاندارد های تعیین شده در خصوص سیم کشی ساختمان تهیه گردد تا مشخص شود که در کدام قسمت نیاز به کلید و پریز خواهد بود.
- خط تراز: با استفاده از این خط، مطابق با استاندارد ها و نقشه و با توجه به فاصله ی لازم از کف زمین تا محل نصب کلید ها، دیوار را نشانه گذاری می کنند تا مشخص شود که در کدام نقطه باید کنده کاری انجام شده و در نهایت کلید ها و پریز ها با دقت کامل در فضای تعبیه شده ی روی دیوار نصب گردند.
- در هنگام سیم کشی ساختمان، برای انجام دادن کنده کاری روی دیوار به منظور جای دادن لوله برق و قوطی کلید ها لازم است که با حفظ نکات ایمنی و تخریب نکردن دیوار، با ظرافت کامل و توسط ابزار های پیشرفته ی مخصوص برای این کار نظیر شیار زن، چکش برقی هلیتی و …. مکان مورد نظر را تراش داد و یک اندازه ی خاص برای قرار دادن کلید و پریز ها به دست آورد.
- در مرحله ی بعدی برق کشی، قوطی های لازم در داخل دیوار و در شیار ایجاد شده قرار داده می شوند و پس از آن لوله های برق خرطومی، لوله برق پی وی سی یا … که برای عبور دادن سیم ها مورد استفاده قرار می گیرند، در جاهای مخصوص نصب می شوند. تمامی این کارها بر اساس نقشه ی مربوط به سیم کشی ساختمان است و در این جاست که اهمیت داشتن یک نقشه ی دقیق مشخص می گردد.
- در مرحله ی پایانی شخص برقکار عملیات اصلی را انجام می دهد و با استفاده از ابزاری به نام فنر سیم کشی، انواع سیم های لازم برای برق، تلفن و آنتن را از داخل لوله ها عبور داده و به کلید و پریز ها وصل می کند و ارتباط آن ها را نیز با جعبه فیوز مقدور می سازد.
نکات لازم لوله کشی ساختمان
یکی از اقدامات مهم در ساخت ساختمان لوله کشی است که باید به درستی انجام شود. لوله کشی ساختمان امری بسیار مهم و ضروری است و اگر به درستی انجام نشود در آینده مشکل به وجود خواهد آورد. برای انجام درست لوله کشی ساختمان باید نکات فنی آن را رعایت کرد. برخی از نکات فنی و ایمنی لوله کشی ساختمان به شرح زیر است.
۱- مراقبت از لوله‌ها و سیستم لوله کشی در مقابل مصالح ساختمانی
با توجه به این موضوع که هنگام اجرای لوله کشی آچاره، سایر عملیات ساختمانی نیز انجام می‌شود و ممکن است به لوله‌ها و تجهیزات لوله کشی صدمه وارد شود رعایت نکات زیر الزامی است:
الف) مسیر لوله کشی و لوله‌ها از وجود مصالح مختلف ساختمانی از جمله پوکه‌های نوک تیز پاک گردد.
ب) به هیچ وجه نباید رول لوله مستقیماً روی کف ساختمان در حال ساخت قرار نگیرد. برای جلوگیری از این امر با قرار دادن کارتن یا مقوا در زیر آن لوله از آسیب احتمالی محافظت شود.
ج) پس از اجرای هر مسیر لوله کشی و لوله و تست و تأیید مهندس ناظر، مسیر لوله مذکور با استفاده از ملات سبک پوشانده شود تا از آسیب احتمالی مصون گردد و آسیبی به آن وارد نشود.
۲- مراقبت از فوم لوله در مقابل نور خورشید
فوم لوله‌ها در مقابل خورشید غیر مقاوم هستند. مجریان لوله کشی باید دقت نمایند که فوم XPE نباید برای مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار گیرد لذا در موارد اجتناب ناپذیر باید از عایق مناسب در مقابل نور خورشید برای محافظت از فوم استفاده کرد تا به آنها آسیبی وارد نشود.
۳- ارتباط بین سیستم لوله کشی نیوپایپ و سیستم لوله کشی فلزی
در نقشه کشی حتما باید به این نکته توجه شود که جهت ارتباط بین مهره ماسوره نیوپایپ با رزوه مقابل، لازم است تک اورینگ ماسوره داخل پخ 45 درجه اتصال قرار گیرد تا اصول فنی به درستی رعایت شود. به علت اینکه اتصالات فلزی فاقد چنین شرایطی هستند لذا مجاز به ارتباط مستقیم مهره ماسوره نیوپایپ و رزوه اتصالات سیستمهای فلزی نمی‌باشیم و باید به این موضوع توجه کرد و حتماً باید از اقلامی مانند مغزی و تبدیلها بعنوان واسطه مهره ماسوره نیوپایپ ورزوه سیستمهای فلزی استفاده نماییم. حتما باید این موضوع را جدی بگیرید.
۴- عدم انتخاب مسیر افقی روی دیوار در سیستم توکار
این موضوع یک اصل کلی در لوله کشی آب است و باید به آن دقت کرد. به هیچ وجه مجاز به انتخاب مسیر افقی روی دیوار در سیستم لوله کشی تو کار نیوپایپ نمی‌باشیم و نباید این کار را انجام دهید. لذا لوله‌ها باید مسیرهای افقی را در کف طی کرده و دقیقاً از زیر موقعیت شیر آلات ساختمانی وارد اتصالات نصب شده در دیوار کردند.
۵- عدم استفاده از اورینگهای متفرقه
باید به این نکته توجه داشت که با توجه به اینکه طراحی اورینگ اتصالات نیوپایپ به گونه‌ای است که توان عملکرد بلند مدت را در سیستمهای گرمایشی دارد و در این مورد به خوبی کار می‌کند لذا در صورت مفقود شدن اورینگ اتصالات مختلف، مجری مجاز به استفاده از اورینگهای مشابه یا متفرقه نمی‌باشد و موظف است اورینگ را از نمایندگی شرکت نیوپایپ تهیه و روی اتصال نصب نماید. علت این کار پدید آمدن مشکلات بعدی در سیستم لوله کشی می‌باشد.
۶- ارتباط بین لوله پلیمری و آبگرمکن
بنا بر استاندارد لوله کشی ساختمان اتصال مستقیم لوله نیوپایپ به خروجی آبگرمکن (دیواری و ایستاده) مجاز نمی‌باشد و به هیچ وجه نباید این کار را انجام دارد. بنابراین لازم است 7/45 سانتیمتر (18 اینچ) لوله فلزی استاندارد به خروجی آبگرمکن متصل کرده و لوله نیوپایپ را به انتهای لوله فلزی وصل نمود تا مشکلی به وجود نیاید. قابل ذکر است در صورت استفاده از پکیج‌های جدید کندانسینگ دیگر نیازی به استفاده از لوله فلزی نمی‌باشد زیرا در طراحی اولیه این پکیج‌ها این مقدار از لوله در خود پکیج قرار داده شده است و دیگر مشکلی متوجه لوله کش نیست.
۷- مراقبت از لوله و سیستم لوله کشی در مقابل نور خورشید
طبق استاندارد لوله کشی ساختمان، لوله‌های پلیمری در زمان تولید، حمل و نقل، نگهداری و بهره برداری نباید در مقابل نور مستقیم خورشید قرار گیرند تا به آنها آسیبی وارد نشود. لذا در عملیات لوله کشی در فضاهای رو باز محافظت از لوله‌های نیوپایپ با استفاده از یک پوشش عایق در مقابل نور خورشید ضروری است. نوز خورشید باعث از بین رفتن لوله‌ها می‌شود.
۸- مراقبت از لوله‌های دفن نشده در زمستان
در زمستان باید مراقب لوله‌های دفن شده بود. از جمله وظایف مجری در هنگام اجرای سیستم لوله کشی در فصل سرما مراقبت از لوله‌های پوشانده نشده در مصالح در مقابل یخ‌زدگی و ترکیدگی احتمالی است تا به آنها آسیبی وارد نشود. لذا مجری موظف است پس از اجرای سیستم لوله کشی و انجام تست، آب کل سیستم را تخلیه نماید و یا جهت انجام تست از آب نمک با غلظت معین استفاده شود تا در صورتیکه آب در قسمتهایی از لوله باقی ماند امکان یخ‌زدگی آن کمتر شود و مشکلی متوجه لوله کشی ساختمان نباشد. لازم به ذکر است هنگام نصب تجهیزات و شیرآلات آب نمک مذکور از سیستم خارج گردد.
با توجه به اینکه فشار آب داخل سیستم گرمایش و سرمایش از کف پایین است و فشار بسیار کم است، می‌توان برای تست از هوا با فشار ۸ بار نیز استفاده نمود. قابل ذکر است این تست فقط برای سیستم گرمایش و سرمایش از کف اجرا می‌گردد و برای بقیه سیستمها انجام نمی‌شود.
۹- انتخاب مسیر صحیح از سقف کاذب به سیستم بهداشتی
در صورت لوله کشی در سقف کاذب و اجرای لوله کشی در سقف، هنگام ورود لوله نیوپایپ از سقف کاذب به سیستمهای بهداشتی باید محل تقاطع دو دیوار به عنوان مسیر عمودی انتخاب گردد تا مشکلی به وجود نیاید. چرا که هیچ احتمالی برای نصب وسایل رفاهی یا تزیینی در کنج دیوار وجود ندارد و در صورت نصب وسایل مذکور در سایر موقعیتهای دیوار آسیبی به لوله‌های دفن شده در کنج دیوار وارد نمی‌شود. و در این صورت هیچ صدمه ای به لوله‌ها وارد نخواهد آمد.
۱۰- عدم اعمال وزن اضافی به سیستم لوله کشی و لوله‌های نصب شده
به این نکته به عنوان یک اصل کلی نگاه کنید. به هیچ وجه مجاز به اعمال وزن اضافی روی لوله‌های نصب شده سیستم لوله کشی نیوپایپ نمی‌باشیم. زیرا این امر باعث ایجاد شکستگی و ترک خوردگی در لوله‌ها می‌شود. لذا قرار گرفتن وزن شیر آلات بهداشتی، وزن شیرهای اصلی و فرعی واحدها، وزن کلکتورها و... روی لوله‌ها به هیچ وجه مجاز نمی‌باشد و در این موارد باید از صفحات نصب مخصوص جهت تحمل وزن سایر تجهیزات استفاده کرد تا مشکلی برای لوله‌ها به وجود نیاید.
و در تمام موارد بالا شرکت آچاره همراه و یار شماست